Laat je stem horen

Het verkiezingsjaar 2024 wordt een zeer belangrijk jaar. Verkiezingen zorgen altijd voor wat extra straffe uitspraken van politici die opgemerkt willen worden. Ook in de gesprekken tussen mensen wordt de verdeeldheid soms groter.

Welzijnszorg wil een tegenstem bieden. Dat klinkt negatief maar onze tegenstem is een positieve stem voor solidariteit en structurele armoedebestrijding. Een stem die, ongewild, momenteel toch wat in de verdrukking is geraakt. We zien en horen veel verwijzingen naar individuele schuld, dat wil zeggen dat mensen, politici in het bijzonder, de schuld voor armoede bij het individu leggen.

Hoe bied ik een tegenstem?

Een tegenstem bieden doe je in door mee campagne te voeren, door het thema structurele armoedebestrijding om de agenda te zetten. Door mee te werken aan de Schouder aan schouderactie, door een Soep op de stoep te organiseren, door in de kerk, op school, in je vereniging te spreken over armoede.

Je engagement in een Welzijnsschakel, een lokaal armoedeproject… is natuurlijk een grote blijk van steun aan een solidaire samenleving.

Maar de komende tijd zal je waarschijnlijk ook in je omgeving regelmatig geconfronteerd worden met asociale en veroordelende uitspraken. Of je zal politieke debatten bijwonen of in gesprek kunnen gaan met (lokale) politici.

We geven graag enkele tips over de manier waarop we op een respectvolle en constructieve manier het gesprek kunnen aangaan met familie, vrienden, collega’s, andere vrijwilligers, lokale politici, op sociale media ….

Tips om in gesprek te gaan over vooroordelen over armoede

Vertrekpunt en voorwaarden om in gesprek te gaan.

Blijf rustig en kies een rustig moment

  • Kies een goed moment uit, 1 op 1 gesprekken werken beter.

Maak geen verwijten

  • Het doel is niet om mensen te overtuigen van ons gelijk. Het doel is wel om mensen aan het denken te zetten over hun kijk op de zaak.
  • Gebruik daarbij zeker zelf geen vooroordelen of beledigingen. (“Alle zelfstandigen zijn profiteurs”, “politici zijn zakkenvullers”,… )
  • Probeer het gesprek te starten vanuit een positieve houding.

Probeer het te begrijpen

  • Probeer je te verplaatsen in wat de ander denkt, ook al ben je 100% zeker dat je het zelf bij het rechte eind hebt. Dat kan je best doen door kritische, open vragen te stellen: “Waarom ben je daar zo zeker van?” of “Welke bewijzen zijn er daarvoor?”. Je hoeft de ander niet meteen te bombarderen met tegenargumenten.
  • Stel vragen: waarom denk je dat zo? Wat zou dan volgens jou een goede oplossing? Luister naar wat ze zeggen, parafraseer eventueel.

Leg uit hoe je er zelf over denkt

  • Heeft de ander zijn of haar verhaal kunnen doen? Dan kan je uitleggen hoe je er zelf over denkt. Gebruik hiervoor de ik-vorm. Je mag duidelijk zeggen welke visie jij nog hebt, op een respectvolle manier.
  • Hoe moeilijk het ook is, maar feiten en cijfers helpen eigenlijk maar weinig om mensen hun blik te verruimen. Het kan natuurlijk wel helpen voor jezelf, om je zekerder te voelen.
  • Stel vragen om te peilen of mensen openstaan voor een andere visie: “Kan je je inbeelden dat mensen soms de moed verliezen als ze schulden hebben?”  Of “Waarom zouden mensen toch die smartphone kopen ook al hebben ze de middelen niet?”
  • Je eigen visie binnenbrengen. “Ik denk dat we in België een goede basis hebben om mensen te helpen, maar dat het toch vaak heel moeilijk en complex is voor mensen om hun weg erin te vinden waardoor ze eigenlijk niet geholpen worden. Kan je je daar iets bij voorstellen?”
  • Als je zelf ervaring hebt met armoede kan je daar uiteraard naar verwijzen.

Rond het gesprek op tijd af

  • Voel op tijd aan wanneer je het gesprek best kan afronden, bijvoorbeeld als je al je argumenten op tafel hebt gelegd of als de gemoederen verhit raken. Laat het onderwerp rusten en zet het gesprek verder wanneer de ander er een volgende keer zelf over begint.

Wees bewust van je invloed op een ruimere omgeving

  • Vergeet de grote groep ‘stille’ mensen niet. Zij spreken zich misschien niet uit, ze hebben misschien helemaal geen zin in discussies, maar misschien helpt het feit dat wij ons wel uitspreken wel om hen te overtuigen zich toch te mengen in het debat.
  • Wil je je zelf niet uitspreken maar doen anderen het wel, geef mensen die zich uitspreken het gevoel dat ze niet alleen staan, steun hen. (Heel makkelijk te doen op sociale media, steun positieve en opbouwende berichten en commentaren)

Meer informatie

  • Bekijk de feitencheck
  • Op de website reacttoracism.be kan je heel wat getuigenissen en strategiëen vinden. Vanaf 16 november komt er ook een podcast-reeks. 
  • Deze tips zijn geen garantie op een goed gesprek, en waarschijnlijk zijn er heel wat andere tips te bedenken. Wil je graag je ervaringen of toevoegen delen, neem dan contact op via annabel.cardoen@welzijnszorg.be